در یك نشست كارشناسی مطرح شد؛
مسکن با اهمیت ترین مسئله اقتصادی کشور است
به گزارش مسکن گزین، در یک نشست کارشناسی اعلام شد؛ مشکلات مختلف بخش مسکن بصورت مستقیم 70 درصد جامعه را به خود مشغول کرده است.
به گزارش مسکن گزین به نقل از روابط عمومی مرکز توسعه و آینده نگری، حمید محمدی عضو هیأت علمی و رییس گروه آینده نگری و فناوری های نو مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری و همین طور با سخرانی حجت اله میرزایی؛ عضو هئیت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، پرویز آقایی؛ مدرس دانشگاه و با مشارکت فعال جامعه علمی، پژوهشی، دانشگاهی، اندیشگاهی، صاحب نظران، مدیران و کارشناسان دستگاه های اجرائی ملّی و استانی بصورت مجازی اجرا شد.
در ابتدای نشست حمید محمدی؛ عضو هیأت علمی و رییس گروه آینده نگری و فناوری های نو مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری در سخنانی ضمن بیان مقدمه ای درباب برنامه ملی جهش مسکن اظهار داشت: کمبود مسکن، قیمت و همین طور اجاره بهای مسکن همچون مواردی است که باید به آن پرداخت با این وجود سوال اصلی این است که مسائل، چالش ها و راهکارهای توسعه مسکن با تاکید به برنامه ملی جهش مسکن چیست؟
این استاد دانشگاه در بیان تفصیل سوالات اصلی این جلسه اظهار داشت: باید بررسی نماییم چه چالش ها و مسائلی در مسئله مسکن وجود دارد؟ از طرفی دیگر بپرسیم چه میزان کمبود مسکن داریم و آیا کمبود مسکن وجود دارد یا خیر؟
وی همین طور افزود: باید پرسید به چه میزان مسکن نیاز داریم؟ اگر بخواهیم جایگاه کشور را در بحث مسکن با دیگر کشورها مقایسه نماییم چه وضعیتی داریم؟
اهداف طرج جهش ملی مسکن چیست؟
محمدی در خاتمه اظهار داشت: باید به این پرسش پاسخ دهیم که برنامه جهش مسکن چه اهداف و پیشنهادات مشخصی دارد و چالش های مسائل اجرائی این برنامه چیست؟
در ادامه حجت اله میرزایی؛ عضو هئیت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان سخنران ابتدای این جلسه ضمن ارزیابی طرح مسکن ملی اظهار داشت: می بایست هر طرح و سیاستی که به تامین مسکن برای اقشار کم درآمد منجر می شود استقبال کرد چونکه زندگی در سکونت گاه های غیر رسمی به شدت جامعه را گرفتار چالش خواهدنمود.
وی افزود: مهاجرت به شهرهای بزرگ، ازدواج و طلاق بصورت مستمر بر پدیده تقاضای مؤثر در زمینه مسکن فشار می آورد. البته مباحث فرهنگی در تقاضای مالکیت مسکن مؤثر است. متأسفانه امکان اجاره نشینی آسان در کشور ما وجود ندارد. تورم بخش مسکن در طول سالهای کذشته بصورت میانگین ۲۵ درصد بوده است و تمام این موارد مسکن را به پدیده حفظ دارایی ها تبدیل می کند.
میرزایی در لطمه شناسی پدیده فعلی افزود: املاک حالا به عنوان نقش ضمانت بصورت جدی مورد توجه صاحبان سرمایه قرار گرفته است و بعضاً این افراد با معاملات درون گروهی، سطحی از قیمت را تعیین می کنند. پس باید توجه داشت مسکن یک موضوع عمرانی نیست بلکه مسکن یک عامل هویت بخش اجتماعی است. مسکن به ما حس هویت فردی و اجتماعی را می دهد. از طرف دیگر مسکن با درآمد خانوار یک ارتباط نزدیک دارد و یک دارایی بین نسلی محسوب می شود.
وی اشاره کرد: باید توجه داشته باشیم با ساخت مسکن نیازهای تبعی مسکن نیز ظهور می کند که این نیازهای تبعی در قانون نیز به رسمیت شمرده شده است و استانداردهای مشخصی هم دارد همچون آب، برق، گاز، شبکه فاضلاب، بانک، مراکز امنیتی، مراکز آموزشی، حمل و نقل عمومی، فضای سبز و… که از همه مهمتر هویت شهری است که در سکونتگاه های جدید باید مورد توجه قرار گیرد. در حقیقت این هویت شهری است که یک منطقه را از شهری خوابگاهی به یک شهر واقعی تبدیل می کند.
طرح خود مالکی با اهمیت ترین بخش مسکن مهر
وی با واکاوی مدلهای ساخت طرح مسکن مهر اظهار داشت: موفق ترین قسمت طرح مسکن مهر، طرح خود مالکی بود که این بخش با نگاه به آمار موجود، از طرح های تعاونی ساز و تضمین خرید دولت بهتر عمل کرد. چرا که، قسمتی از پروژه های تعاونی ساز مسکن مهر با مشکلات حقوقی مواجه گردید. پس باید توجه داشت الگوی تکراری تامین مالی مسکن سبب شکل گیری تورم می شود و در نتیجه عموماً دهک های چهارم به بالا مخاطب مسکن مهر شدند که نه برای سکونت بلکه برای حفظ دارایی در این طرح شرکت کردند.
این مدرس دانشگاه افزود: ما در موضوع مسکن مهر با وامی مواجه بودیم که ارزش آن شامل ۵۰ درصد ارزش ملک می شد. پس این امکان هم اکنون و برای طرح ملی جهش تولید مسکن وجود ندارد و این در حالیست که متأسفانه ۷۰ درصد درآمد خانوارهای شهری صرف مسکن می شود که این مسئله بسیار خطرناکست.
میرزایی ضمن بیان راه های بهبود وضعیت مسکن اشاره کرد: ما باید به سمت الگو های جدید تامین وام بمنظور تامین مسکن گام برداریم. تعدادی از منابع بنگاه های غیر دولتی در امتداد مسئولیت اجتماعی باید مورد توجه قرار گیرد پس بر این باورم که تامین همه منابع این طرح را نباید از دولت انتظار داشت. توجه به زیرساخت های تولید و همین طور اصلاح الگوی ساخت مسکن باید با حرکت به سمت صنعتی سازی مسکن و همین طور استفاده از فناوری های روز، مورد توجه قرار گیرد.
وی در انتهای سخنان خود اظهار داشت: بازخوانی طرح مسکن مهر باید بصورت دقیق صورت گیرد. ضرروت بازخوانی طرح های جهانی، توجه به ملاحظات محلی و معماری منطقه ای، توجه به نیازهای تبعی مسکن و توجه به هویت شهری و محیط زیست شهری از اهمیت ویژه ای برخوردارست. پس بر این باورم ما حالا به واحدهای زیر ۶۰ متر در شهرهای بزرگ نیاز داریم اما لزوم تامین پارکینگ عملاً ساخت این متراژ باتوجه به ضوابط موجود اقتصادی بودن، اصلاح بافت های فرسوده را از میان برده است. پس بر این باورم ما به فضاهای جدید شهری نیازمندیم.
در ادامه این جلسه پرویز آقایی؛ مدرس دانشگاه به عنوان سخنران دوم مسئله مسکن را مسئله اول کشور دانست و اظهار داشت: حالا ۶۰ الی ۷۰ درصد از جمعیت کشور بصورت مستقیم درگیر بحث مسکن هستند. طبق وعده چهار میلیون مسکن باید در هر سی ثانیه یک مسکن در پهنه سرزمینی کشور ساخته شود.
وی افزود: کمبود مسکن با اهمیت ترین مسئله فعلی است. این در حالیست که ۲.۶ میلیون مسکن خالی و ۱.۵ میلیون خانه دوم وجود دارد. همین طور جالب است بدانید ما در تمام استانها بحث بافت های فرسوده را داریم. برمبنای آمار موجود حالا ۱۱ میلیون نفر در سطح کشور در سکونتگاه های خود انگیخته زندگی می کنند و این در حالیست که متوسط نرخ مسکن متری ۴۵ میلیون تومان است و باتوجه به این مهم بازار مسکن برای پنج دهک پایین چیزی برای عرضه ندارد. باید بگوییم در چند سال اخیر ۱۵۰۰ درصد تورم را در عرصه مسکن تجربه کردیم.
پنج برابر بودجه کشور در رانت مسکن
آقایی افزود: در تمام دنیا رابطه بین مالک و مستأجر را دولت مشخص می کند. اما در زمینه مالک و مستأجر دولت در نهایت یک وام می دهد و این در حالیست که در زمینه مالک و مستأجر نیازمند قانون گذاری جدی هستیم. عملاً اگر شهروندی نیز از این وام های ودیعه مسکن استفاده نماید بواسطه مبلغ پرداختی اقساط فرد وام گیرنده، هم مستأجر بانک می شود و هم مستأجر مالک خود.
این پژوهشگر بخش مسکن، درباب توان تملک مسکن از شکاف زیاد در این بخش گفت و افزود: پنج برابر بودجه کشور در رانت مسکن موجود است و بی شک در توزیع و مصرف خیلی بد عمل کردیم و در این شرایط قیمت منطقه ها را خانه های خالی جا به جا می کنند. متأسفانه باید بگوییم در بخش مسکن حتی با بازار رها شده مواجه نیستیم در حقیقت با یک آشفته بازار مواجه هستیم.
آقایی افزود: وقتی می گوئیم فردی ۲۵۰۰ واحد دارد یعنی یک شهر کوچک را در تملک خود دارد. با وجود چنین افرادی برای بزرگ مالکین، قانون گذاری نمی نماییم. ما نتوانستیم مالیات خانه های خالی را گرفتن نماییم. متأسفانه با بحث احتکار مسکن مواجه هستیم و خانه هایی که شش بار در یک سال خرید و فروش می شود. این یعنی در یک سال شش بار این خانه سود کرده است.
این پژوهشگر افزود: متأسفانه در میان کشورها رکورد دار تورم در بخش مسکن هستیم. باتوجه به این شرایط شغل اول هر فرد در تهران باید برای اجاره مسکن، هزینه شود. جالب است بدانید نسبت قیمت مسکن به درآمد را شاخص دسترسی می گوئیم. که در کشور ما شاخص دسترسی خیلی فاصله گرفته است. نباید فراموش نماییم که در مسکن بر خلاف دیگر کالاها امکان واردات نداریم.
وی درباب چالش های طرح جهش مسکن، چهار چالش را ذکر کرد و اظهار داشت: منابع مالی، تامین مصالح، تامین زمین و توزیع و اختصاص مسکن که باید در همه زمینه ها تجدید نظر جدی داشته باشیم. بصورت جدی باید پرسید می توانیم مصالح این میزان مسکن را تامین کنیم؟ پس نباید از یاد ببریم هدف مسکن سازی دولتی، دهک های پایین است.
وی اضافه کرد: باید سیاست گذاری مسکن منطقه ای باشد نه ملی، چونکه نظام مسائل هر منطقه ای متفاوت با یک منطقه دیگر است. ما در جنبش جهش مسکن باید به قانون دقت کنیم و فقط به دهک های پایین دقت نماییم. پس بر این باورم نیاز مسکن در هر جایی که به وجود آمد باید در همانجا مرتفع شود. فردی که در تهران نیازمند مسکن می باشد باید در همین نقطه نیازش را برآورده نماییم.
دکتر آقایی افزود: اگر چهار میلیون مسکن را در دو سال بسازیم یعنی باید دو تهران جدید را بسازیم و سبک زندگی ۱۶ میلیون نفر را تغییر دهیم. اجتناب از ساخت مسکن بی هویت، می بایست مورد توجه باشد.
آقایی در خاتمه در بخش راهکارهای موجود اظهار داشت: در بحث مسکن باید یک ایدیولوژی مشخص داشته باشیم، به نظر بنده در دهک های یک تا چهار مداخله حداکثری دولت لازم است، در دهک های میانی حمایت دولت را لازم می دانم. پس بر این باورم برای دهک های پایین اکنون دو میلیون خانوار وجود دارد که علاوه بر مسکن به شغل لازم نیاز دارند. بدین جهت بر این باورم اشتغال همراه با مسکن لازمه دهک های پایین است. از طرف دیگر درخانوارهای دهک های میانی فقط باید حمایت کرد به شکلی که به آنها زمین بدهیم و این دهک ها با منابع خود به مرور، زمین تحویلی را خواهند ساخت. پس بر این باورم شهرک های غیر شغلی و خوابگاهی یک لطمه جدی است که نهضت ملی باید به آن توجه کند. برمبنای داده های موجود ما به سالی ۶۰۰ هزار واحد مسکونی نیازداریم تا در ۸ سال بتوانیم موضوع مسکن را در کشور حل نماییم. از طرف دیگر باید به ۵۰۰ هزار خانواری که هر لحظه احتمال طرد از کلان شهرها را دارند توجه ویژه ای داشته باشیم.
منبع: مسكن گزین
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب